Circulaire dienstverlening combineren met inclusieve inzet? Dat klinkt misschien als te mooi om waar te zijn. Toch is het mogelijk, zo blijkt uit de succesvolle samenwerking tussen de categorie Werkplekomgeving (onderdeel van Rijswaterstaat en verantwoordelijk voor de Rijksbrede inkoopstrategie van kantoormeubilair), Gispen (een van de huidige leveranciers van kantoorinrichting) en het Facilitair Bedrijf Dienst Justitiële inrichtingen. Een mooi initiatief dat daar uit voort is gekomen is de samenwerking met In-Made. We spraken met Naima Jebbar (senior contractmanager bij de categorie Werkplekomgeving), Peter Holtrop (manager inventaris beheer DJI), Frank Becker (manager marketing en sales bij In-Made) en Robbert de Jonge (projectmanager bij Gispen).
De samenwerking voor de invulling van social return
De categorie Werkplekomgeving heeft namens de Rijksoverheid contracten met diverse leveranciers voor de inrichting van kantoormeubilair. In deze contracten is opgenomen dat leveranciers zoals Gispen, naast circulariteit ook een bepaald percentage social return moeten invullen. Naima: “We wilden meer doen met social return dan alleen een verplicht vinkje. Om te kijken hoe we dit konden aanscherpen, zijn Robbert, Peter en ikzelf gaan brainstormen. Daar is dit mooie project uit voortgekomen, waarbij we op het idee kwamen om ook Frank en In-Made hieraan toe te voegen.” Peter vult aan: “Uit ons gesprek bleek dat (ex) gedetineerden een doelgroep zijn met een hele grote afstand tot de arbeidsmarkt.”
Onder In-Made vallen de penitentiaire productiebedrijven van DJI. Gedetineerden en ex gedetineerden voeren daar productiewerk uit, waardoor ze nuttige werknemersvaardigheden opdoen. Binnen de samenwerking worden de medewerkers begeleid bij werkzaamheden als onderhoud, repair en refurbishment van onze eigen Rijkswerkplekken. Er wordt gewerkt met gedetineerden in de laatste fase van detentie (zij mogen ‘buiten de muur’ werken) en ex-gedetineerden die onder toezicht van de reclassering en/of gemeente staan. Hierbij werken zij samen met andere kwetsbare doelgroepen, o.a. mensen met mentale en fysieke beperkingen.
Om circulair en duurzaam te werken, gaat het vaak om dingen uit elkaar halen en die weer op een slimme manier in elkaar te zetten. “Er komt dus veel handmatige arbeid bij kijken. Hier past In-Made heel goed bij,” vindt Frank. “We bereiden de medewerkers voor op werken na hun detentie. Ze doen werknemersvaardigheden op die ze branche erkend kunnen certificeren via de In-Made praktijkschool. Dus er is echt inclusieve arbeid, waarmee je duurzaamheidsdoelstellingen combineert met participatiedoelstellingen.” Het is lastig om exact te zeggen hoeveel gedetineerden aan dit project werken. Op dit moment zijn er 10 tot 15 gedetineerden bezig met de bureautafels. Als er meer producten komen of meer tijdsdruk is, kunnen het er meer worden.
Circulariteit leidt tot hogere kwaliteit
Gispen is een ervaren leverancier van circulaire kantoorinrichting. Robbert: “Wij zijn zelf PSO 30+ gecertificeerd, dus we hebben al ervaring met werken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Maar ik vond in dit geval de verdiepingsslag om dat met mensen te doen van In-Made extra leuk, want duurzamer wordt het niet bij de Rijksoverheid. Als we dit kunnen uitbreiden, dan hebben we een fantastisch middel om de combinatie duurzaam en inclusief werken op de kaart te zetten. Daar heb ik alle vertrouwen in, want de kwaliteit is namelijk zelfs beter dan als we het implementeren in ons lineaire proces.”
De ketensamenwerking loopt inmiddels een tijdje en de eerste ervaringen zijn erg positief. Peter vertelt hierover: “Onze samenwerking begon anderhalf jaar geleden met een stoel. Vanuit een oude celstoel hebben we een 2.0-versie gemaakt. Dat is een groeiproces geweest, maar het heeft een mooi en solide product opgeleverd. Het tweede grote product waar we mee bezig zijn, zijn bureaus. DJI maakt die in opdracht van Gispen. Dit moet wel voldoen aan de kwaliteitseisen die Gispen stelt, net zoals wij bij DJI daaraan hoge eisen stellen. Bij In-Made worden hele professionele producten gemaakt. Er wordt door Gispen zelfs 10 jaar garantie op gegeven. Waar we hier in geslaagd zijn, is om een compleet circulair product te maken, zelfs in het afvoeren van materiaal. Dus uiteindelijk gaat er niets, maar dan ook niets de vuilnisbak in.”
Ambities voor uitbreiding
Het project wordt steeds verder uitgebreid van stoelen die door In-Made worden gerevitaliseerd tot (nu) bureaus. Naima: “Mijn rol is de verbinding leggen en te kijken naar mogelijkheden om de samenwerking verder te brengen met eventueel andere Rijksonderdelen, de overige leveranciers van kantoorinrichting en Rijksmarktplaats. We zijn klein gestart en hebben hele mooie resultaten geboekt op de sociale kant, als op de circulaire duurzame kant. De volgende stap is om te onderzoeken hoe dat verder uit breiden om zo de impact nog groter te maken.”
Robbert vult aan: “Ik denk dat het goed is dat het op deze manier wordt gestimuleerd vanuit de Rijksoverheid. Het is als marktpartij niet zozeer moeilijk om een bepaald product te maken, maar om daar de juiste marktpartijen bij te vinden, zoals in dit geval In-Made in combinatie met DJI. Dat is de grootste uitdaging. Door dingen uit te proberen en de lat hoger te leggen dan dat je denkt dat kan, bereik je dit soort successen. Het klinkt allemaal vrij logisch, maar je moet het wel doen met zijn allen en er voor open staan.”
Goed samenwerken
“Laat iedereen doen waar die goed in is”, zegt Frank over de samenwerking. Peter: “Je moet een hele open houding hebben, zonder dat je gelijk je belangen op tafel legt. Aan de ene kant heb je te maken met een commercieel bedrijf dat winst moet maken. Wij kijken meer naar duurzaamheid en onze doelstellingen op dat vlak. Dan moet je aan beide kanten een beetje kunnen loslaten om te kunnen ontwikkelen. Je doet het immers samen.”
Voor Gispen smaakt de samenwerking met In-Made naar meer. Robbert: “De fabriek van In-Made waar we deze werkzaamheden gaan verzorgen, ga ik waarschijnlijk ook inzetten voor andere projecten. Waarschijnlijk worden er daar binnenkort ook voor een universiteit werkplekken gerevitaliseerd. En dat is helemaal mooi, want dan bied je een extra kans voor de mensen van In-Made om nog meer werkervaring op te doen.”
Ook vanuit de categorie Werkplekomgeving worden de opgedane ervaringen gebruikt, in dit geval om aanbestedingen verder aan te scherpen. Naima: “In dit project gaan we verder dan de standaardeis die je stelt dat je 5% social return moet leveren. Voor alle nieuwe aanbestedingen van kantoorinrichting is de eis aangescherpt naar het leveren van een plan van aanpak middels de groeituin. Met als doel het creëren van sociale impact door kandidaten te begeleiden naar duurzaam, goed passend en betaald werk.”